Halil Uygunİstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (İFESAM) bu yıl ilk olan bir araştırmaya imza attı. Merkez, her yıl düzenlik olarak hazırlamayı planladığı Avusturya’da insan hakları, azınlıklar ve göçmenlerle ilgili 2014 raporu tamamladı. Rapor Avusturya’da İslamofobi’nin giderek yaygınlaştığını ortaya koyuyor. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Avusturya’ya ilişkin her yıl düzenli olarak çıkarmayı planladığı raporun ilkini 2014 yılı için çıkardı. Avrupa’da Göç, Azınlıklar ve Siyaset: 2014 Raporu Avusturya Örneği isimli kitap haline getirilen raporda, Avusturya’nın Göçmen Politikası, Vatandaşlık, Dini ve Kültürel Haklar, Eğitim Hakkı ve Sosyal Haklar konularında yaşadığı problemlere yer verildi.
Avusturya’da 1 milyon göçmen
8 buçuk milyona varan Avusturya nüfusu içerisinde 1 milyon göçmenin varlığına dikkat çekilen raporda, 2014 yılında ülkeye 28 binin üzerinde iltica başvurusu olduğu görülüyor. Rapora göre, Türkiye kökenli 262 bin göçmenin yer aldığı Avusturya’da 151 bin kişi Avusturya vatandaşlığına geçmiş durumda. Ortadoğu ve Asya’da meydana gelen iç savaşların Avrupa’ya göçü hızlandırdığının altı çizilen rapora göre Avusturya, yoğun iltica talepleri nedeniyle göç politikalarını çeşitli dönemlerde çıkardığı yasalarla şekillendirdiği görülüyor.
Vatandaşlık zorlaştırıldı
Avusturya’da 2005 yılında çıkarılan göç yasasında yapılan değişikliklere yer verilen raporda, yeni göçmenlerin ülkeye girişlerini zorlaştırıldığı belirtiliyor. Avusturya 2005 yılında çıkardığı göç yasası ile göçmenlerin Avusturya vatandaşlığına geçiş için bazı şartlar koyuyor. Çeşitli nedenlerle Avusturya’ya gelen göçmenlerin Avusturya vatandaşlığına kabul edilmesi için beş yıl süreyle oturum sertifikasına, yeterli bir gelire ve temiz bir adli sicile sahip olması aranıyor. Göçmenlerin bu şartları yerine getirmesi de yeterli olmuyor. Avusturya vatandaşlığına geçmek isteyen göçmenler, yeterli düzeyde Almanca bilmesi ve entegrasyon testinde başarılı olması gerekiyor.
Avusturya’da doğmak vatandaşlık hakkı tanımıyor
Ülkedeki yapısal problem alanlarının tespitinin de yapıldığı raporda 4 önemli başlığa yer veriliyor. Bu sorunların başında vatandaşlık hakkı, dini ve kültürel haklar, eğitim hakkı ve sosyal haklar alanlarında büyük sorunların yaşandığı belirtiliyor. 2005 yılında çıkarılan göçmen yasasından istediği sonucu alan Avusturya’nın 2013 yılında göçmen yasasını yeniden düzenlediği belirtiliyor. Avusturya vatandaşlığına geçiş yasalarının Avrupa’daki en katı yasalar olduğunun ifade edildiği rapora göre 2013 yılında çıkarılan yasa 2005 yılındaki yasadan bazı farklılıkları olduğu bildiriliyor. Buna göre 2005 yılındaki şartlardan farklı olarak geçimini sağlayabilecek durumda olmak, daha önce sahip olunan vatandaşlığı bırakmış olmak, 6 yıl kesintisiz oturuma sahip olmak gibi şartlar aranıyor. Rapor, Avusturya’nın vatandaşlık anlayışına göre, göçmenler Avusturya’da doğsa bile vatandaşlık hakkı tanımadığını ön görüyor.
İslamofobik yaklaşımlar artıyor
Öte yandan raporda göç ve göçmen azınlık tartışmalarının medyada yer alışına da yer veriliyor. Avusturya’da yayın yapan bazı gazetelerin 2014 yayınlarının tarandığı raporda Göç ve Entegrasyon, İslami Radikalleşme ve İslamofobi ve İslam Yasası’nın öne çıktığı görülüyor. Avusturya’nın en yüksek tirajlı gazetelerinden Kronen Zeitung yaptığı yayınlarda göçmenlerin kendilerinden kaynaklanan nedenlerle Avusturya’ya entegre olamadıklarını yazdığı ortaya çıkıyor. İncelenen diğer yayın kuruluşlarının haberlerine bakıldığında ülkedeki Müslüman nüfusun varlığı sürekli kamuoyunda tartışıldığı görülüyor. Medyada sıkça Müslümanlara yönelik yapılan haberler güvenlikçi bakış açısını ve İslamofobik yaklaşımların gittikçe arttığını ortaya koyuyor.