Haber analiz Cihat Yanık

Etme bulma dünyasında yaşıyoruz. Almanya, Türkiye’deki cumhurbaşkanlığı sistemine geçiş için yapılan referandum öncesinde açıkça “hayır” kampanyası yürütmüştü. Türkiye’deki istikrarsız sistemin aynen devam etmesini isteyen Almanya, şimdi kendi parlamenter sistemi yüzünden yamalı bohça benzeri bir koalisyona sahip olacak. Pazar günkü seçimlerde Hristiyan Birlik (CDU/CSU)  partileri yüzde 10 civarında oy kaybederek, ciddi bir güç kaybına uğradı. Genel Başkanlığını Martin Schulz’un yaptığı Sosyal Demokrat Parti (SPD) de, tarihinin en ağır yenilgisini alınca koalisyonda yer almayacağı ve muhalefette kalacağını açıkladı. Bu durumda sandıktan hüsranla karışık bir zafer elde eden Başbakan Angela Merkel’in önünde tek bir seçenek kaldı: Liberal FDP (Hür Demokrat Parti) ve Yeşiller’le koalisyon kurmak. CDU/CSU “siyah”, FDP “sarı” ve Yeşiller doğal olarak “yeşil” renkle anıldığı için muhtemel koalisyon, bayrağı aynı renklerden oluşan Jamaika’dan esinlenerek “Jamaika koalisyonu” olarak anılacak. Hıristiyan Demokratlar, seçim öncesinde komünist çizgiye yakın Sol Parti ve aşırı sağcı AfD ile koalisyon kurmayacağını açıklamıştı. Ancak muhtemel bir Jamaika koalisyonu, çok farklı çizgideki partileri bünyesinde barındıracağı için ülke istikrarına fayda sağlamayacaktır.

AYRI DÜNYALARIN PARTİLERİ

Bilhassa Yeşiller’in aşırı sola yatkın söylemleri ve dış politikaya yönelik küresel karşıtı ve mantık dışı çıkışları, Hıristiyan demokratlarda ve liberallerde büyük bir rahatsızlığa yol açabilir. Merkel’in CDU’lu eski Başbakan Helmut Kohl’un 16 yıllık başbakanlık rekorunu egale etmesi güçleşebilir ve Almanya erken bir seçimle karşı karşıya kalabilir. Almanya’yı çok yakından tanıyan Türkiye-Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı Başkanı Prof. Dr. Faruk Şen, bu durumu şöyle açıklıyor: Hristiyan Demokratlar, Hür Demokratlar ve Yeşiller koalisyonunun ömrü pek uzun olmaz. Çünkü liberaller ve Yeşiller zıt kutuplarda. Birinin ak dediğine öteki kara diyor.
Şen, Merkel’in Türkiye politikası hakkında da,“Angela Merkel son zamanlarda Türkiye karşıtlığını artırdı. İlk olarak Hermes kredilerini azalttı. Türkiye ile ticari ilişkilerimizi azaltacağız, dedi. Avrupa Yatırım Bankası Türkiye’ye ucuz kredilerin verilmesini engellemeye çalışıyor. Özetle Merkel’in tavrında değişiklik olmayacak. Yıl sonuna kadar Almanya’nın Türkiye’ye karşı koyduğu tavır, Türkiye’ye 8 ila 13 milyar avro arasında bir kayba mal olacak” öngörüsünde bulunuyor.

MAKYAJLI NAZİLER 

Seçimin asıl kazananı hiç şüphesiz yeni bir parti olmasına rağmen yüzde 13’lük oy oranına erişen aşırı sağcı AfD (Almanya İçin Alternatif). Bünyesinde avro, İslam, göç ve mülteci karşıtlarını barındıran, hatta Neonazi oldukları tescilli siyasetçilere sahip olan AfD, üçüncü parti olarak, mecliste epey bir baş ağrıtacak. Oylarının büyük bir bölümünü CDU’dan çalan ve kendisini yeni bir oluşum diye pazarlayan AfD, Türkiye karşıtlığında CDU’dan geri kalmıyor. Ele avuca sığmaz bu Nazi kalıntısı parti, seçim gecesi Berlin ve Frankfurt’ta sağduyulu Almanlar tarafından çeşitli gösterilerle protesto edildi. Hatta şimdiden parti içi çekişme başlayınca Eş Başkan Frauke Petry, partisinin meclis grubunda yer almayacağını ve bağımsız milletvekili olarak kalacağını açıkladı.

Netice olarak seçimi kazansa da Merkel ve partisini çok ciddi bir sınav bekliyor. İç siyasetinde bunalım ve krizler yaşayacak bir Almanya’nın Avrupa Birliği’nin de yükünü taşırken dış dünyada gücünü nasıl koruyacağı ise belirsiz.

14 TÜRK KÖKENLİ VEKİL MECLİSTE

Geçen seçimde 11 olan Türk kökenli milletvekili sayısı bu seçim sonrası 14’e yükseldi. Aydan Özoğuz, Metin Hakverdi, Mahmut Özdemir, Cansel Kızıltepe, Gülistan Yüksel ve Elvan Korkmaz, Sosyal Demokrat Partiden (SPD) milletvekili seçildi. Yeşiller Partisinden Cem Özdemir, Danyal Beyaz, Ekin Deligöz, Canan Bayram, Filiz Polat meclise girmeye hak kazanırken, Sol Partiden Evrim Sommer, Sevim Dağdelen ve Gökay Akbulut da seçilen diğer Türk milletvekilleri oldu. Geçen dönem milletvekili olan Yeşillerden Özcan Mutlu ve Hristiyan Demokrat Birlik Partisinden Cemile Yusuf bu defa seçilemedi. Seçimde 92 Türk kökenli aday olmuştu.