Türkiye ekonomisi, özellikle son 5 yılda sistematik şekilde artan saldırıların bir yenisiyle karşı karşıya!.. Okyanus ötesinden alınan kararla ABD tarafından başlatılan vize krizi, piyasalarda sert hareketlere sebep oldu. Yeni haftaya ABD’nin vize ambargosuyla başlayan piyasalarda; siyasi, diplomatik ve jeopolitik gelişmelerin etkisiyle gerilim tırmandı. TSK’nın İdlib çıkarması ve ABD-Kuzey Kore çekişmesinde sertleşen açıklamalar, tansiyonun iyice yükselmesine sebep oldu. Geçen haftayı 104 bin puanın üzerinde tamamlayan borsa, 100 binin altına geriledi. Ardından gelen tepki alımlarıyla, yeniden psikolojik 100 bin seviyesinin üzerine çıkıldı. Asıl büyük spekülasyon dolarda yaşandı. Likiditenin sığ olduğu Asya piyasalarında döviz kuru 3,85’e kadar çıktı. Ancak Avrupa işlemleri başladığında, dolar 3,70 seviyesine kadar gerileyerek, buralarda denge bulmaya çalıştı. Geçen cuma dolar, 3,63’e yakın seviyelerden kapanmıştı.
Bize güvenen kazanır 
Türkiye ekonomisi daha önce “Gezi Parkı” olaylarında, “17-25 Aralık” operasyonlarında ve “15 Temmuz” hain darbe girişimi sırasında da benzer operasyonlara maruz kalmıştı. Hepsinden daha da güçlenerek çıkmayı başaran Türkiye’de, vize krizinin etkilerinin daha kısa vadeli ve geçici olabileceği vurgulanıyor. ABD’nin hamlesinin, Türkiye’nin büyümede yüzde 7’ye koşarken gelmesi de dikkatlerden kaçmadı.
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, vize kirizyle ilgili olarak “Son 10 yılda birçok badire atlatıldı. Ekonomi direncini kanıtladı” dedi. Twitter’dan açıklama yapan Şimşek, makroekonomik istikrarın korunacağını vurguladı. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci de “Ekonomimiz spekülatif operasyonlardan etkilenmeyecek büyüklük ve sağlamlıkta olduğunu defalarca ispat etti. Türkiye, güvenenleri kazandırır” ifadelerini kullandı.
Merkez Bankası: Hareket geçici
Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Murat Uysal, TL’deki sert değer kaybının ardından sistemde döviz likiditesi anlamında bir sıkıntı olmadığını, piyasaları yakından takip ettiklerini söyledi. Uysal, “Jeopolitik endişelerden kaynaklı geçici bir etki olabilir” dedi. Yurt içinde yerleşiklerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları, 29 Eylül ile biten haftada 165,5 milyar doları bulmuştu. Bu rakam, 15 Eylül’de 167,5 milyar dolarla görülen tarihî rekorun 2 milyar dolar altında seyrediyor. Uysal, TL’nin reel bazda bakıldığında oldukça rekabetçi seviyelerde olduğuna da dikkat çekerek “Mevcut durumda reel kur seviyesi açısından baktığımızda, TL zaten oldukça zayıf” dedi.
Kriz tellallarına prim vermeyin
Cumhurbaşkanı Ekonomi Başdanışmanı Bülent Gedikli, şu görüşleri paylaştı: Piyasalarda yaşanan dalgalanmalar tamamen psikolojik ve suni!.. Türkiye, Gezi’de ve 15 Temmuz’da benzer operasyonları görmüştü. Türkiye’nin orta ve uzun vadede bütün gelişmeleri lehine çözümleyeceğine olan inancı kırmaya yönelik her türlü açıklama ve habere karşı, vatandaşlarımızın farkında olması gerektiğini hatırlatmak istiyorum. Kriz tellallarına prim vermeyiniz.
Dünyanın sonu değil
Diplomatik ilişkilerde zaman zaman böyle restleşmelerin yaşandığını belirten ekonomistler, Rusya örneğinde olduğu gibi bir süre sonra normale dönüldüğünü hatırlattı. Gedik Portföy Yönetim Müdürü Eral Karayazıcı “Senaryo üretilmesi güç, ABD ile Türkiye arasında yaşanan vize restleşmesi ne dünyanın sonu, ne de sıradan bir vaka. Kuşkusuz önem taşıyor. TL’nin de yüzde 2,5 kadar değer kaybı ile haftaya başlamasını normal kabul etmek gerekir. Diplomatik cenahta bu tür restleşmelerde, devamında birkaç hamle daha gelse bile, bir süre sonra orta yol bulunması, çözüm üretilmesi âdetten. Bu olayda denge noktası nerede olur, dikkatle takip etmek gerekiyor” dedi.
Yabancı satarken yerli aldı
Vize kriziyle birlikte borsa tarafında yaşanan hareketler de dikkat çekti. ABD merkezli fonlar başta olmak üzere yabancılar yüklü satışlar yaptı. Özellikle ABD’li fonların pozisyon aldığı THY, Pegasus, Türk Traktör gibi hisselerde kayıplar derinleşti. Fakat bu satışların da yerli dev kurumları tarafından karşılanması gözlerden kaçmadı. Borsanın uzun vadeli potansiyeline dikkat çeken uzmanlar, 100 bin desteğinin üzerinde tutunmanın önemli olduğunu, aşağı sarkmalar yaşansa bile satmak için değil, almak ve ortalama düşürmek için fırsat kollanması gerektiğini belirtiyor.
ALTIN tarihî zirvede
Altının gram fiyatı, Türkiye ile ABD arasındaki diplomatik gelişmelerin ardından haftaya hızlı yükselişle başlayarak, 155,7 lira ile tarihî zirvesine çıktı. Daha sonra sakinleşen fiyatlar, 152-153 bandında denge bulmaya çalıştı. AA Finans Analisti İslam Memiş, önümüzdeki günlerde ABD ve Türkiye yetkililerinden gelecek açıklamaların dikkatle takip edileceğini ifade ederek, teknik açıdan gram fiyatında 148,5 liranın destek, 156,5 liranın ise direnç olarak öne çıktığını aktardı.