Soçi’de Türkiye, Rusya ve İran liderlerinin katılımıyla gerçekleştirilen Suriye zirvesinde üç lider bir araya geldi. Görüşme öncesi açıklamalarda bulunan Putin, Türkiye ve İran’a DEAŞ terörüne karşı tutumlarından dolayı teşekkür etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise açıklamasında görüşmede kritik kararlar alınacağına vurgu yaparken, yıllardır süren trajedinin sona ermesini umduğunu ifade etti. Görüşmenin ardından ilk sözü alan Rusya Devlet Başkanı Putin, ”Suriye’nin terörden arındırılmasında önemli aşama kaydettik. Suriyeliler kendi geleceklerine kendileri karar vermeli.” açıklamasında bulundu. Putin’in ardından konuşan İran Cumhurbaşkanı Ruhani, ”Bu toplantı öyle bir zamanda yapılıyor ki, bu süreç içinde üç ülkenin beraber yaptığı çalışma, Suriye’de barış ve istikrarın oluşması için zemin hazırlamıştır.” dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise, ”Rusya ile yoğun diyaloğumuz devam ediyor. Bugün, değerli dostlarım Sayın Putin ve Sayın Ruhani ile gerçekten kritik görüşmeler yaptık. Suriye’de ateşkesin tesis edilmesiyle ilgili attığımız adımları müzakere ettik. Bugünkü ortak açıklamamız, iş birliğimizi yansıtan ilk adımdır. Ulusal Suriye kongresi için çalışacağız. Ben burada uluslararası topluma Suriye konusunda birleşme çağrısında bulunuyorum” ifadelerini kullandı.
Rusya’nın Soçi şehrinde gerçekleştirilen Suriye zirvesinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani bir araya geldi.
Sanataryum Rus’ta görüşen liderler Suriye’de siyasi çözümün sağlanması ve şiddetin azaltılması için atılacak adımları değerlendirecek. Görüşmede ayrıca terör örgütleriyle mücadele ve insani yardımların bölgeye ulaştırılması gibi başlıklar ele alınacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Putin ve Ruhani daha sonra akşam yemeğinde bir araya gelecek.
PUTİN’DEN TÜRKİYE VE İRAN’A TEŞEKKÜR
Basına kapalı toplantı öncesi açıklamalarda bulunan Rusya Devlet Başkanı Putin, siyasi uzlaşı için yeni bir aşamaya gelindiğini ifade etti. Türkiye ve İran’a terör örgütü DEAŞ’la mücadelede gösterdiği duyarlılıktan dolayı teşekkür eden Putin, “Türkiye ve İran sayesinde DEAŞ, Suriye’yi ele geçiremedi.” dedi. Putin ayrıca, burada alınacak kararların Cenevre görüşmelerine taşınacağını ifade ederek Suriye’de BM kararına uygun bir etnik uzlaşı sağlanması gerektiğini bildirdi.
“KRİTİK KARARLAR ALACAĞIZ”
Tüm konuların üçlü formatta ele alınacağını ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Zirve yıllardır süren trajedinin bitmesi için önemli.” değerlendirmesinde bulundu. Kalıcı siyasi çözüm için tüm çevrelerin katkı sağlaması gerektiğini vurgulayan Erdoğan, bugün kritik kararlar alınacağını belirtti.
“TÜM TERÖR HÜCRELERİ ORTADAN KALDIRILMALI”
İran Cumhurbaşkanı Ruhani ise Suriye’deki tüm terör hücrelerinin ortadan kaldırılması gerektiğini vurgulayarak, “Barış süreci konusunda iş birliğinden memnunum.” dedi.
“SOÇİ’DE ÖNEMLİ BİR KARAR AÇIKLANACAK”
Öte yandan Başbakan Binali Yıldırım, zirveye ilişkin yaptığı açıklamada, “Soçi’de önemli bir karar açıklanacak.” ifadesini kullandı.
Putin’in davetlisi olarak özel uçak TUR ile saat 13.15’te Rusya’nın Soçi kentine gelen Erdoğan’a eşi Emine Erdoğan, Dışişleri Bakanı Mevlût Çavuşoğlu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak eşlik ediyor.
RUHANİ İLE 40 DAKİKALIK GÖRÜŞME
Üçlü zirve öncesi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Soçi’de Sanatoryum Rus’ta bir araya geldi. İki lider arasındaki görüşme 40 dakika sürdü.
GÖRÜŞMEDEN ÖNCE İRAN’DAN AÇIKLAMA
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Hasan Kaşkavi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin katılımıyla bugün Soçi kentinde yapılacak Suriye konulu üçlü zirvenin sonuçlarının verimli olmasını beklediklerini söyledi.
Asya Parlamenter Asamblesi’ne (APA) katılmak üzere Türkiye’de bulunan Kaşkavi, Suriye konulu Astana toplantılarının, görüşmelere iyi bir ivme kazandırdığını belirterek, “Beklentimiz, bu oturumun (Soçi Zirvesi) olumlu sonuçlanması yönünde.” dedi.
Rusyan’ın Soçi kentinde yapılacak zirvenin, Astana görüşmelerinin devamı olan önemli ve yüksek düzeyde bir liderler zirvesi olduğuna dikkati çeken Kaşkavi, “Liderler, sürecin iyi yönde ilerlemesi için tüm hazırlıklarını yapmış durumdalar.” ifadesini kullandı.
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Hasan Kaşkavi, komşu ve Müslüman iki ülke olan İran ve Türkiye’nin son dönemde üst düzey görüşme trafiğinde artış yaşandığını kaydederek, “Bölgesel gelişmeler, ülkelerimizi daha yakın ilişkiler içinde olmaya yöneltiyor. İki ülke ayrıca, ticari ilişkiler konusunda uygun bir ortama sahip ve umarım hedeflediğimiz 30 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşırız.” şeklinde konuştu.
BAŞBAKAN’DAN AÇIKLAMA
Başbakan Binali Yıldırım, İstanbul’da yaptığı konuşmada, Soçi Zirvesi’yle ilgili “Bir süreden beri ülkemiz, Rusya ve İran’ın müşterek inisiyatifiyle geliştirilen Suriye’deki çözüm süreci bugün Soçi’de yapılacak üçlü toplantıda önemli bir karara varılmış olacak ve BM gözetimindeki Cenevre görüşmeleri için ciddi bir hazırlığın tamamlanmasına gerçekleştirmiş olacak” dedi.
PUTİN: SURİYE ULUSAL DİYALOG KONGRESİ’NİN YAPILMASI KONUSUNDA MUTABIK KALDIK
Putin’in konuşmasından satırbaşları:
Çatışmasızlık bölgeleriyle ilgili adımları belirledik.
Türkiye, İran ve Rusya arasındaki zirvede, Suriye’nin sosyal ve ekonomik açıdan yeniden inşasını istişare ettik.
Suriyeliler kendi geleceklerine kendileri karar vermeli.
Türkiye, İran ve Rusya, Suriye Ulusal Diyalog Kongresi’nin yapılması konusunda mutabık kalmıştır.
Meslektaşlarım Erdoğan ve Ruhani ile birlikte yaptığımız bu olumlu görüşmeler için teşekkür etmek istiyorum.
Ruhani’nin konuşmasından satırbaşları:
Her şeyden önce Putin’e, böyle bir zirveye öncülük yaptığı için teşekkür etmek istiyorum.
Bu toplantı öyle bir zamanda yapılıyor ki, bu süreç içinde üç ülkenin beraber yaptığı çalışma, Suriye’de barış ve istikrarın oluşması için zemin hazırlamıştır.
Bugünkü toplantı çok açık bir toplantıydı. Üç ülke kendi fikirlerini çok açık bir şekilde beyan ettiler. Burada amaç Ulusal Kongre’nin oluşması.
Bu kongrede bütün aktif partiler, Suriye’ye karşı ve hatta Suriye taraftarı olanlar bu kongrede birleşecekler ve Suriye’nin geleceği için müzakere yapacaklar.
Ve bu kongrede yeni anayasa için zemin oluşacak. Ve özgür, adil bir seçim yapılacak.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasından satırbaşları:
Rusya ile yoğun diyaloğumuz devam ediyor.
Bugün, değerli dostlarım Sayın Putin ve Sayın Ruhani ile gerçekten kritik görüşmeler yaptık. Suriye’de ateşkesin tesis edilmesiyle ilgili attığımız adımları müzakere ettik.
Bugün gerçekleştirdiğimiz istişarede, Suriye’de güven artırıcı önlemlerin hayata geçirilmesini kararlaştırdık.
Bugünkü ortak açıklamamız, işbirliğimizin esaslarını yansıtan ilk adımdır. Ancak bu çabanın başarısı başta rejim ve muhalefet olmak üzere tarafların tutumuna bağlıdır. Özgür,adil ve şeffaf bir siyasi süreç konusunda mutabıkız.
Ulusal Suriye kongresi için çalışacağız.
2254 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Kararında tanımlandığı üzere, Suriye halkının öncülüğünde ve sahipliğinde yürütülecek kapsayıcı, özgür, adil ve şeffaf bir siyasi sürecin hayata geçirilmesine yardımcı olmak husunda görüş birliğine varmış bulunuyoruz.
Ülkelerimiz arasındaki bu verimli işbirliğinin tüm bölgeye olumlu etki yapmasını, bölgedeki gerginlikleri ve mezhebi ayrışma riskini azaltmasını ümit ediyoruz.
Uluslararası toplumun tüm sorumlu üyelerini çabalarımızı desteklemeye davet ediyorum.
PYD MESAJI
Suriye’nin siyasi birliği ve toprak bütünlüğü ile ülkemizin milli güvenliğine kasteden terörist unsurların süreçten dışlanması, Türkiye olarak önceliklerimiz arasında yer almaya devam edecektir.
Milli güvenliğimize kasteden bir terör örgütü ile aynı çatı altında olmamızı, aynı platformda yer almamızı bizden kimse beklememelidir.
Suriye’nin toprak bütünlüğüne ve siyasi birliğine bağlılığımızı ifade ediyorsak, bu ülkeyi bölmeye çalışan eli kanlı bir çeteyi meşru bir aktör olarak göremeyiz.
Afrin’deki olumsuzlukların da giderilmesi gerek.