İki aydır devam eden 10 kişinin hayatını kaybettiği, binden fazla kişinin yaralandığı, binlerce kişinin gözaltına alındığı ve şiddet olaylarının yaşandığı gösteriler Fransa ekonomisini ve turizmini ciddi şekilde etkiledi.
Fransa, ülke ekonomisini ve turizmini ciddi şekilde etkileyen, 10 kişinin hayatını kaybettiği, binden fazla kişinin yaralandığı, binlerce insanın gözaltına alındığı ve şiddet olaylarının yaşandığı sarı yeleklilerin protestolarıyla sarsıldı. Ülkede akaryakıt zamlarıyla başlayan ancak daha sonra Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron yönetimine isyan ve öfkeye dönüşen sarı yeleklilerin gösterileri, 2 aydır devam ediyor.
Hükümetin artık “tahammül edemediği” ve sonlanmasını istediği eylemlerin sonuçları ülkeyi sarstı. Fransa yönetimi 17 Kasım’da başlayan protestoların bitmesi için vaadlerde bulunsa ve sert tepkiler verse de sarı yelekliler gösterilere devam etmekte kararlı görünüyor. Sarı yeleklilerin eylemleri 10’uncu haftasına girerken ülke ekonomisi gösteriler nedeniyle büyük yara aldı.
Ekonomide büyüme yavaşladı
Fransa Ulusal İstatistik ve Ekonomik Çalışmalar Enstitüsü (INSEE), aralık ayında, Avrupa’nın ikinci büyük ekonomisi Fransa’nın yılın son çeyreğinde sarı yeleklilerin gösterileri nedeniyle beklentilerin altında büyüyeceğini bildirdi.
Sene başında son çeyrek için yüzde 0,4’lük büyüme öngören ancak bunu ikinci çeyrekte yüzde 0,3’e çeken INSEE, sene sonundan hemen önce 0,1’lik düşüş daha yaparak tahminini 0,2 olarak güncelledi. Böylece, 2018 için büyüme tahmini 1,7’den yüzde 1,5’e çekilmiş oldu.
Paris’e yapılan uluslararası uçuşlarda düşüş
Gösteriler, yılbaşı öncesinde ve sonrasında turistlerin yoğun ilgi gösterdiği Paris’i olumsuz etkiledi. Resmi turizm ajansı Atout France’nin Genel Direktörü Christian Mantei, geçen hafta yaptığı açıklamada, gösteriler nedeniyle aralıkta başkent Paris’e yapılan uluslararası uçuşlarda yüzde 5 ile 10 arasında düşüş yaşandığını belirtti.
Mantei, protestoların aynı zamanda bu yılın ilk 3 ayı için Paris’e yapılan uçuş rezervasyonlarında da yüzde 6,8 oranında gerilemeye neden olduğunu vurguladı.
58 bin kişi işsiz kaldı, maliyeti 32 milyon avro
Eylemler turizmi etkilemekle beraber esnafa da kan ağlattı. Mağaza, restoran ve alışveriş merkezlerinin uğradığı zarar 2 milyar avroyu geçti. Alışveriş merkezlerinin kaybı devam ederken Quantaflow Enstitüsüne göre, geçen hafta sonu alışveriş merkezlerinin ziyaretçi sayısı yüzde 4,2 oranında düştü.
Gösteriler nedeniyle ünlü markalara ev sahipliği yapan Paris’teki Champs-Elysees Caddesi ve çevresindeki mağazalar kepenk indirirken kentteki birçok alışveriş merkezi kapılarını kapatmıştı. Paris’in yanı sıra ülkenin birçok kentinde de mağazalar ve alışveriş merkezleri kepenk indirmişti.
Esnafın eylemlerde uğradığı zarar nedeniyle 58 bin kişi işsiz kalırken bunun devlete maliyetinin 32 milyon avro olduğu açıklandı.
Birçok sektör etkilendi
Bununla beraber, sarı yeleklilerin ülkenin önemli pek çok yolunda kapatma eylemi yaptığı gösteriler, birçok sektörü mali olarak etkiledi. Otoyol işletmecisi Vinci’nin açıklamasına göre, eylemler yollarda on milyonlarca zarara neden oldu.
Ayrıca gıda sektörünün uğradığı zarar, yaklaşık 13 milyar avro olarak belirlendi. Nakliye şirketleri de yollardaki eylemler nedeniyle teslimat yapmakta zorlandı, bu nedenle yaşadıkları kayıp 2 milyar avroyu geçti.
6 bin araç, ofis ve evde 100-200 milyon avro hasar
Ülkedeki sigorta şirketlerinin çatı kuruluşu Fransa Sigorta Federasyonunun verilerine göre, 17 Kasım’dan bu yana eylemlerdeki şiddet olayları nedeniyle ülkede 6 bin araç, ofis ve evde maddi hasar oluştu. Bu hasarların maliyetinin 100 ila 200 milyon avro arasında olduğu belirtildi.
Fransa İçişleri Bakanı Christophe Castaner, geçen hafta yaptığı açıklamada, sarı yeleliklerin ülkedeki 3 bin 200 sabit yol radarının yaklaşık yüzde 60’ına zarar verdiğini bildirdi.
10 ölü, 6 bin gözaltı, binden fazla hapis cezası
Gösterilerde şimdiye kadar 10 kişi yaşamını yitirdi, binden fazla kişi yaralandı. Sarı yeleklilerin eylemlerinde çıkan olaylarda şimdiye kadar yaklaşık 6 bin kişi gözaltına alınırken binden fazla kişiye ise hapis cezası verildi.
Protestolarda, polisle eylemcilerin ara ara çatışması, kamu kurumlarına saldırılar, mağazaların ve iş yerlerinin yağmalanması, araçların ve çöp bidonlarının yakılması, sokaklarda alevlerin yükselmesi, polisin eylemcilere sert müdahalesi dikkati çekti.