Mehmet Güzel
STUTTGART- .Almanya’da 1961 yılında başlayan Türk göçünün günümüze kadar uzanan problemleri arasında eğitim sorunu önceliğini korumaktadır. Stuttgart şehrinde Avukatlık yapan Hakan Taşkın Eğitim konusunda göçmen çocukların yaşadığı sorunlar ve eğitim sisteminin bilinmeyenleri konusunda ilgi çekici bir konuşma gerçekleştirdik
PG- Hakan bey Göçmen ve özelliklede Türk kökenli çocukların uyumsuz olduğu hemen hemen her platformda dile getirilmekte siz ne demek istersiniz?
HT- Türklerin Almanya’da uyumsuzluklarının ana göstergesi olarak takdim edilen eğitim sorunlarının, Türk ailelerinin bu konudaki bilinçsizliklerine bağlı boyutları bulunmaktadır. Ancak Alman eğitim sisteminin özelliği ve yabancılara karşı gösterilen önyargılı yaklaşımların da bu sorunda payı olduğu unutulmamalıdır.
PG- eğitim konusunda ailelerin hataları yok mu?
HT- Göçün ilk dönemlerinde yaşanan uyum sorunları, aile birleşimi sürecinde çocukların buradaki eğitimleri ve gelecekleri gibi daha da göze batmaya başlamış. Bugün üç milyona varan nüfus yapısıyla Türkler, Alman ekonomisine çalışarak ya da kendi iş sektörünü oluşturarak güç katmakta, toplumsal hayatın bütün alanlarında farklı kuşaklarıyla var olmaya ve geleceklerini burada aramaya devam etmektedirler. Ancak yaklaşık yarım yüzyıllık deneyimlerine rağmen, Almanya’da yaşayan Türklerin günümüzde de en önemli sorunu eğitim sisteminde çocuklarının başarıları konusunda yeterince başarı ve ilerleme sağlayamamış olmalarıdır.
2013 yılına kadar BW eyaletinde öğretmenlerin tavsiyeleri bağlayıcı durumdaydı açılan davalar sonrası bunun Anayasadaki ” eğitim eşitliği” ne aykırı olduğu kararı verildi ve okul tavsiyelerinin bağlayıcılığı kalktı,
PG- bu konuda iki farklı görüş var siz ne dersiniz?
HT- bence bu karar doğruydu dördüncü sınıftaki bir çocuğun geleceği bir öğretmenin iki dudağı arasına bırakılmamalı aynı zamanda yapılan istatistiklerin göçmen kökenli çocukların bu tavsiyelerde istenilen yerlere gönderilmediğini göstermemesi bunun kanıtı, eğitim ve gelir düzeyi yüksek Alman çocuklarının aldıkları tavsiyelerle göçmen çocuklarının aldığı tavsiyeler bu farkı gösteriyor
Bunun yanında herkesin çocuğunu Gymnasiuma göndermek istemesi sonrası yoğunluk oluştuğu bahanesine sığınılarak tavsiye kararının bağlayıcılığına geri dönülmesine karar verilmesiyle yanlışa geri dönülmekte
PG- Almanya genelinde eğitim sisteminin farklılıkları var mı?
HT- Almanya’nın 16 eyaletinde eğitim sistemi, bazı uygulama farklılıkları dışında genelde aynı temel esaslara dayanmaktadır. Bu sistemde çocuklar, yetenek ve kabiliyetlerinin geliştirildiği ve değerlendirildiği İlkokul eğitiminden sonra okul yönlendirmeleriyle geleceklerini şekillendirmektedir. Türk çocukları, ailelerinin statüleri ve bilinçsizlikleri nedeniyle genellikle arzulanan başarı düzeyini sağlayamamakta ve gelecekleri açısından işsizlik, dışlanmışlık ve suça yönelme gibi olumsuzluklara sürüklenmektedir.
İkinci Dünya Savaşı sonrasında Doğu ve Batı Almanya olarak iki ayrı devlete ayrılan Almanya, 1990 yılında yeniden birleşirken, 11 eyaletten oluşan federal cumhuriyet 16 eyalet olarak yeniden tanımlanmıştır.7 Almanya’da federal bir eğitim ve kültür politikası uygulanmaktadır. Eğitim sistemi Federal Cumhuriyetin merkezi koordinasyonu dışında, eyaletlerin ana aktör olarak yetki ve sorumluluklarını kullanabildiği bağımsız politikalarla yürütülebilmektedir.
PG- Okul yaşına gelen çocukları bekleyen yollar nelerdir?
HT- Almanya eğitim sisteminde, okulöncesi eğitim (3-6 yaş arası çocukların isteğe bağlı devam ettikleri anaokulları), ilköğretim (zorunlu eğitim kapsamında 5-10 yaş arasındaki çocukların devam ettikleri Grundschule) ve ilkokul sonrasında devam edilen üç ya da dört farklı okul türü bulun- maktadır. Bu kademede yer alan okullar ise, Hauptschule, Realschule, Gesamtschule ve Gymnasium gibi adlar alırlar. Bu okullara yönlendirme, öğrencinin ilkokul son sınıf (dördüncü sınıf) birinci dönem karnesindeki başarı düzeyine göre gerçekleşmektedir.
Eğitim sisteminde var olabilmenin önemli koşulu, öğrencinin kendi kapasitesi ve başarısına odaklı olmakla birlikte, çocuklardaki bu kabiliyetlerin ortaya çıkartılmasında ailenin çok önemli bir yeri bulunmaktadır. Çocuklarına iyi bir eğitim ortamı hazırlayabilme, yönlendirebilme ve okullarıyla iletişim kurabilme noktasında, ailelerin rolü ön plana çıkarken, göçmenlerin arzulanan eğitimsel başarıyı yakalayamadıkları genellikle gözlenmektedir.
PG- eğitim konusuyla bu kadar ilgili olmanızın sebebi nedir?
HT- Bir eğitimci çocuğu olarak büyüdüm dört kardeşimizle birlikte bizlerde yanlış tavsiyeler aldık ailemiz karşı çıkmasaydı bugün dört kardeş üniversite mezunu olamazdık
PG- aileler çocuklarının aldığı tavsiyeler sonrası ne gibi haklara sahip ve neler yapmalı?
HT- öncelikle tavsiye aldıklarında kabul etmediklerinde etkileme vazgeçirme konusunda psikolojik baskıya maruz kalabilirler mutlaka sağlam bir duruş sahibi olsunlar
Gymnasium’ yada hangi okula kayıt ettirmek isterlerse mutlaka ilk günlerde başvuru yapsınlar son güne bırakmasınlar, “kayıt kabul” kağıdını alsınlar
PG- kayıt kabul( anmelde bestatigugung) kağıdının önemi nedir?
HT- bu belgeyi aldıkları zaman kayıt etmek durumundalar yer yok diyemezler ve çocuk için ek bir sınıf yada yakın bir okul bulmak zorundalar
Devlet her vatandaşa aynı şartları sunmak zorunda eğitim konusu bu konuların en başında gelmekte